Kırıkkale Üniversitesi Ekonomi Topluluğu
Makro İktisat, Güncel Veriler ve Akademik Paylaşımlar
Enflasyon, mal ve hizmet fiyatlarının genel düzeyindeki sürekli artıştır. Türkiye'de enflasyon hesaplaması TÜİK tarafından TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) baz alınarak yapılır.
Örnek: TÜİK verilerine göre, 2024 Aralık ayı TÜFE yıllık %65 olarak açıklanmıştır.
TÜFE tüketiciyi, ÜFE üreticiyi temsil eder. TÜFE ile maaş zamları belirlenirken, ÜFE üretim maliyetlerini yansıtır. ÜFE’deki artış genellikle ileri dönem TÜFE artışını da işaret eder.
| Özellik | TÜFE | ÜFE |
|---|---|---|
| Hedef Kitle | Tüketici | Üretici |
| Kapsam | Market, kira, giyim | Hammadde, sanayi |
Para politikası, merkez bankalarının enflasyonla mücadele etmek, istihdamı desteklemek ve ekonomik istikrarı sağlamak için uyguladığı politikadır.
En yaygın araç: Faiz Oranları
Türkiye'de bu politika TCMB (Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) tarafından yürütülür.
Bu göstergeler, bir ülkenin ekonomik sağlığını ölçmek için kullanılır.
IMF'nin son raporlarına göre, 2024'te küresel büyüme %2.9 olarak tahmin ediliyor. Bu, son 20 yılın en düşük büyüme oranlarından biri. Özellikle Çin'deki yavaşlama ve Avrupa'daki durgunluk sinyalleri dikkat çekici.
Uzmanlar, Türkiye'nin 2024'te "yumuşak iniş" senaryosuna odaklandığını, ancak dış şoklara karşı kırılganlığın devam ettiğini belirtiyor.
2023 sonunda başlayan politika değişiklikleri 2024'te hız kazandı. Temel değişiklikler:
| Politika Aracı | 2023 | 2024 |
|---|---|---|
| Politika Faizi | %8.5 | %45 |
| TL Kullandırım Oranı | %60 | %30 |
| Döviz Rezerv Politikası | Net Satım | Brüt Artış Hedefi |
Bu politikaların temel amacı enflasyonu 2024 sonunda %35 seviyesine çekmek ve yabancı yatırımcı güvenini tesis etmek.
2024 itibarıyla 130'dan fazla ülke CBDC araştırması yapıyor. Türkiye'nin Dijital TL projesi pilot aşamada:
Dijital paranın enflasyon kontrolü ve kayıt dışı ekonomiyle mücadelede önemli rol oynaması bekleniyor.
Rusya-Ukrayna savaşının yarattığı enerji şokları, 2024'te de etkisini sürdürüyor. Türkiye'nin enerji dönüşüm planları:
Sakarya Gaz Sahası'nın 2024 Q2'de üretime başlamasıyla cari açıkta %15 iyileşme bekleniyor.
IMF'nin Ocak 2024 raporuna göre, yapay zeka önümüzdeki 5 yılda:
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'nın açıkladığı 1.2 milyar TL'lik yatırım planı: